Trosolwg

Mae'r teithiau cerdded hyn yn mynd â chi o'r orsaf i olygfan uwchben Traphont Cynghordy *** ac yna’n troelli i lawr yr allt fel y gallwch gerdded o dan y bwâu syfrdanol, cyn mynd dros afon Bran, i fyny ceuffordd a thros y rheilffordd, yn ôl i'r orsaf. Mae Capel Gosen o dan y draphont yn lle hardd i oedi ac mae’n ddiddorol darllen am waith plannu coed y Gymuned Garbon** ger y golygfan, ar y byrddau gwybodaeth.

Disgrifiad o'r daith gerdded

O Orsaf Cynghordy mae'r llwybr yn mynd yn syth ar draws y rheilffordd, (mae'r groesfan ychydig y tu hwnt i fannau parcio'r maes parcio), felly defnyddiwch y camfeydd neu'r gatiau i groesi'r trac yn gyflym ac yn ddiogel. Cofiwch gau'r gatiau'n iawn os cânt eu defnyddio. Rydych chi nawr ar Lwybr Lein Calon Cymru a byddwch yn gweld y marciau cylchol y draphont ar y pyst. Ewch i fyny'r bryn i Fferm Dildre ac ewch trwy'r giât wrth ymyl y grid gwartheg. Parhewch yn syth ar y trac a phan fydd yn gwyro i'r dde i'r tŷ, ewch yn syth ymlaen yn lle, trwy giât y cae.

Parhewch yn syth ymlaen trwy'r cae gan fynd ychydig i'r chwith, ond nid mor bell i lawr â'r ffin. Byddwch yn mynd trwodd i'r cae nesaf, dros hen ffin sydd bellach yn llinell o goed. Eto, ewch yn syth ymlaen nes i chi weld y giât yn y ffens ffin ar y chwith. Ewch trwy'r giât hon, ac oddi tanoch, i'r chwith, fe welwch giât arall. Ewch trwy hon ac i'r dde, ar draws pont fach dros nant i mewn i'r cae. Cerddwch ymlaen â ffin y cae ar eich dde nes i chi ddod at giât. 

DS. Darllenwch yr adran nesaf i gyd a chyfeiriwch at eich map cyn symud ymlaen..

Ewch trwy'r giât a chroeswch dros y llwybr gan barhau i fyny'r cae â’r ffin i'r chwith. Pan gyrhaeddwch y giât i'r cae nesaf, peidiwch â mynd trwyddi, trowch o gwmpas a chroeswch y cae rydych newydd fod trwyddo, gan fynd yn groeslinol tuag at ffin y gwaelod. Fe welwch giât arall yn y gornel chwith bellaf. Mae'r cae yn dwmpathog a gall fod yn wlyb iawn â nentydd cudd felly troediwch yn ofalus. DS. dyma lwybr anarferol o hir i groesi'r cae hwn, ond dyma lle mae'r llwybr troed. Os na allwch chi ddilyn y llwybr troed, cyrhaeddwch y giât nesaf cystal ag y gallwch.

Unwaith y byddwch chi drwy'r giât camwch yn ofalus ar draws y nant fach ac ewch i'r dde i fyny'r llwybr llechi. Dilynwch hwn i fyny'r allt a phan gyrhaeddwch gyffordd ag arwydd, trowch i'r chwith a dilynwch y llwybr i fyny'r bryn i'r fainc, i orffwys a chael cyfle i edmygu'r olygfa. Ar y pwynt hwn fe welwch sawl hectar o goed wedi’u plannu gan y Gymuned Garbon ** fel rhan o'u prosiect ymchwil i ddal a storio carbon. Mae byrddau gwybodaeth y gallwch eu darllen ar hyd y llwybr, yn esbonio eu gwaith. Ychydig ymhellach ar hyd y llwybr o'r fainc byddwch yn cyrraedd bwrdd gwybodaeth am y draphont *** sydd mewn lleoliad perffaith i chi edrych i lawr ar y strwythur, sy’n sefyll yn hyfryd ymhlith y bryniau cyfagos.

Unwaith y byddwch yn barod i symud ymlaen ewch i lawr y llwybr i'r tŷ melyn, Pen y Lan, ac ewch trwy'r giât i'r ardd. Mae'r llwybr troed yn eich tywys i'r dde, o dan y tŷ. Ewch ar hyd y llwybr nes ei fod yn cwrdd â ffordd go iawn, ac ewch i lawr y bryn. Ychydig cyn iddi wyro, fe welwch arwydd llwybr troed i'r dde. Ewch drwy'r giât ac ewch yn ofalus i lawr y llwybr troed coetir byr ond serth. Byddwch yn dod allan ar lwybr caregog, yna trowch i'r dde, gan ddilyn yr arwyddbost. Mae'r llwybr yn troi'n drac gwyrdd ac ar ôl 25m mae bwlch ar y chwith a mynegbost arall. Ewch i lawr y darn byr hwn ar y llwybr caregog ac yna defnyddiwch y bont droed i groesi Afon Bran.

Ar ôl croesi'r bont droed, trowch i'r dde i'r ffordd ac ewch tuag at y draphont sy'n amlwg yn weladwy. Mwynhewch gerdded o dan ei fwâu a chymerwch amser i ddarllen y bwrdd gwybodaeth ac edmygu Capel Gosen** isod. Mae'r capel ar gau y rhan fwyaf o'r amser, ond gallwch weld y fynwent dlos o hyd. O'r capel ewch yn ôl i'r lôn, ac i'r chwith fe welwch bont droed pren ac arwydd llwybr troed ar draws yr afon. Ar ôl mynd trwy'r giât, ewch i fyny hen lwybr y porthmyn o'ch blaen i’r groesfan rheilffordd. Croeswch drosodd yn gyflym ac yn ddiogel, gan gofio gwrando ac edrych am drenau'r ddwy ffordd yr holl amser. Parhewch i fyny'r trac â’i hen goed ceinciog, yn ôl i'r groesffordd lle aethoch chi i fyny i'r golygfan yn gynharach.

O'r pwynt hwn you byddwch chi'n ail-olrhain eich camau yn ôl i'r orsaf. Ewch i lawr y llwybr â’r ffin ar eich chwith, yn ôl i'r nant fach a chroeswch drosodd i'r cae. Gyda'r giât y tu ôl i chi, ewch yn ôl yn groeslinol ar draws y cae twmpathog, gan osgoi'r nentydd, tuag at y giât yn y gornel chwith uchaf, yna trowch ac ewch yn ôl trwy'r cae â’r ffens ar eich dde y tro hwn. Pan gyrhaeddwch giât y llwybr troed ar eich dde, ewch drwyddi ac ewch i lawr i'r nant fach ac ewch dros y bont i'r giât. Ewch drwyddi ac ewch i'r dde i'r giât nesaf. Ewch yn ôl trwy ddau gae, gan fynd ychydig i'r chwith, nes i chi gyrraedd y giât wrth ymyl Fferm Dildre. Ewch trwy'r giât ac i lawr y trac yn ôl i'r orsaf.

** Blwch gwybodaeth. Traphont 18 bwa rhestredig gradd II yw Traphont Cynghordy, sy'n cario Lein Calon Cymru ar draws dyffryn Afon Bran wrth wyro’n ysgafn - mae 102 troedfedd (31 m) o uchder ac 850 troedfedd (260 m) o hyd ac fe'i hadeiladwyd o dywodfaen a brics rhwng 1867 a 1868. Creodd y Gymuned Garbon gyfleuster yng Nghoedwig Glandŵr uwchben Cynghordy, i alluogi gwyddonwyr amgylcheddol i brofi'r wyddoniaeth ddiweddaraf o ran dal a storio carbon ar raddfa fawr. Mae'n cwmpasu 28 erw ac mae ganddo fwy na 25,000 o goed. Dyma'r astudiaeth fwyaf, a mwyaf cynhwysfawr, o ran dal a storio carbon yn y DU o bell ffordd, ac mae o arwyddocâd byd-eang. O drafodaethau â gwyddonwyr ar gyfer ymchwilwyr coedwigoedd, maent yn disgwyl i'r cyfleuster hwn gael ei ddefnyddio ar gyfer llawer o astudiaethau gwyddonol am ddegawdau i ddod.